Özelleştirmenin ardından üretimini, Türkiye genelindeki 15 fabrikası ile sürdüren Türkşeker, Sayıştay raporuna göre; “borç-faiz sarmalında…”
Kurumun öz kaynaklarının 10 yıl içinde eksiye düştüğünün belirtildiği, öz kaynak artırımı için bankalardan kredi çektiğinin belirlendiği raporda; “İşletmeler borç ve faiz sarmalı içine girmekte ve faaliyetlerini durdurma noktasına gelmektedir.
Kurumun en önemli problemi; üretim maliyetinin altındaki fiyatlardan satış yapması nedeniyle öz kaynaklarının yıllar itibariyle erimesidir. Öz kaynakların erimesi neticesinde Kurumun kaynak ihtiyacı banka kredileri yoluyla karşılanmış ancak finansman giderleri maliyetler üzerinde baskı oluşturmaya başlamış ve nihayetinde borç-faiz sarmalına girilmiştir” denildi.
Sayıştay’ın, Türkşeker’in hesaplarına ilişkin denetim raporu TBMM’ye sunuldu. Sayıştay denetçileri, Türkşeker Anonim Şirketi’nin “son 10 yıllık süreçte toplam öz kaynaklarının şeker pancarı alım gücüne göre reel olarak 21 milyon 366 bin 305 ton eridiği” belirledi. Raporda, “İşletmenin faaliyetlerinin sürekliliği ve devamlılığının sağlanabilmesi için hammadde bazında öz kaynaklarının alım gücünün yıllar itibariyle korunması önem arz etmektedir” denildi.
5 YIL İÇERİSİNDE KREDİ VE FAİZ TUTARI ARTTI
Raporda, kurumun öz kaynaklarındaki azalma nedeniyle devamlılık için borçlanma yoluna gittiği saptandı. Buna göre; kurumun yıllar içerisinde öz kaynaklarının eksiye düştüğü, finansman ihtiyacının, “ticari bankalardan kredi almak yoluyla temin edildiği” belirtildi. Hazırlanan tabloda, son beş yılda kullanılan kredi tutarı ve faiz tutarının giderek arttığı gözlemlendi.
380 BİN TON ŞEKERİN NE OLDUĞU DENETLENMEDİ
Aynı zamanda raporda Türkşeker’in, “Tüketicinin düşük fiyattan şeker alması ve piyasada şeker fiyatının düşürülmesi amacıyla” marketlere ve şirketlere 2022 yılında “380 bin ton şeker” verdiği, taahhütnamede “şekerin toptan satılmayacağının” belirtildiği, market raflarında bir denetim yapılmadığına dikkat çekildi. Sayıştay, “taahhütnameye uymayanların karşılaşacağı yaptırımların bulunmaması nedeniyle projenin başarıya ulaşması mümkün olmamıştır” tespitinde bulundu.
